نماز یک تکلیف عبادی شرعی

برخی از مردم خصوصاً نسل جوان در مورد نماز تصوری دارند که نماز برای  تشکر از خداست یا تصور میکنند که نماز یک مناجات عاشقانه با خداست و به همین خاطر و بدلیل داشتن این پیشفرض سوالاتی در ذهنشان پدید میآید.

 برای مثال از جانب برخی مردم علی‌الخصوص نسل جوان این سوال مطرح می‌شود که چرا تمامی مسلمین جهان که زبان‌های مختلفی دارند، باید نمازهای روزانه‌ی خویش را به  زبان عربی بخوانند؟ چرا هر کسی نتواند نماز را به  زبان مادری خودش بخواند؟  گاهی اوقات نیز سوال بدین شکل مطرح می‌شود که مگر نماز تشکر از خدا نیست؟ اگر تشکر از خداست ما دلمان می‌خواهد به زبان خودمان و هر موقع که حال معنوی مناسبی داشتیم و در شرایط و وضعیت مساعدی بودیم به شیوه‌ای که خودمان می‌پسندیم از خدا تشکر کنیم، اما چرا همه‌ی مسلمین باید به زبان عربی و با کیفیتی خاص نماز بخوانند؟

در صورتی که این تصور و این پیش فرض اشتباه است. حقیقت امر این است که نماز یک  تکلیف و دستور دینی است که خداوند متعال بر مسلمین مقرر کرده است مانند سایر تکالیف دینی همچون روزه، حج، خمس، زکات، احکام ازدواج و طلاق و ... . هر چند که در عبارات نماز، عباراتی دال بر تشکر از خداوند متعال نیز وجود دارد، اما در حقیقت نماز یک تکلیف دینی است. تکالیف عبادی اسلام اصطلاحاً  توقیفی هستند. معنای توقیفی بودن عبادات این است که همانگونه که اصل آن عمل و تکلیف توسط خداوند متعال تشریع شده است، کیفیت و شرایط و جزئیاتش نیز توسط خداوند وضع و تشریع شده است. برای مثال همانگونه که اصل تکلیف روزه توسط خداوند متعال وضع شده است، شرایط و جزئیاتش نیز توسط همو وضع و تشریع شده است. برای مثال خداوند روزه ماه رمضان را واجب کرده است و روزه‌ی دو روز عید فطر و عید قربان را حرام اعلام کرده است و برخی روزها مستحب و برخی روزها مکروه هستند و همچنین سایر جزئیات و تفاصیل و شرایط روزه تماماً توسط خداوند وضع و تشریع شده است.

حال در مورد نماز نیز اینچنین است، بدین معنی که همانگونه که اصل حکم نماز به عنوان یکی از  تکالیف دینی توسط خداوند متعال وضع شده است شرایط و جزئیات نیز توسط خداوند متعال بیان شده است. اینکه در هر روز 5 نماز واجب داریم که به  نمازهای یومیه مشهور است و 6 تا نماز نیست یا 4 تا نماز نیست. تعداد رکعات نماز، وقت هر نماز، اینکه باید برای نماز وضو داشت، مبطلات نماز و سایر شرایط و جزئیات تماماً توسط خداوند متعال وضع شده است.

حال برای مثال یکی از این شرایط و جزئیات این است که نماز باید به عربی خوانده شود. و مسلمین همانطور که مکلف هستند در تمامی عبادات شرایط و جزئیات را رعایت کنند، در نماز نیز همینگونه است و به مثابه اینکه ما سایر شرایط نماز را مانند وضو داشتن برای نماز، وقت نماز، رو به قبله بودن و ... رعایت می‌کنیم، به عربی خواندن نماز نیز باید ملتزم باشیم.

یا یکی دیگر از شرایط نماز این است که خانم ها هنگام نماز باید حجاب داشته باشند. به همین خاطر نباید این سوال پرسیده شود که مگر خدا به خانم ها نامحرم است که باید حجاب داشته باشند؟ خیر این سوال از اساس غلط است و حجاب داشتن خانم ها در نماز نیز یکی از جزئیات و ضوابط نماز است که همانگونه که اصل نماز به تشریع الهی است این امر نیز به تشریع الهی است.

نکته ی مهم این است که همانگونه که متعدد بیان شده است اصل در  احکام شرعی مبتنی بر  تعبد است و ما به چرایی و دلیل صدور احکام لااقل به شکل تفصیلی و کامل دسترسی نداریم و اگر مطلبی نیز توسط علما بیان شود از حد حدس و گمان فراتر نمی رود.

کانال دین پژوهی :

https://telegram.me/joinchat/A3ScEjz1VcXiflnayKJHrA